တ႐ုတ္ျပည္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးဖုိ႔ KIO ကမ္းလွမ္း

ေျပလည္မႈမရေသးတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျပန္စႏုိင္ဖို႔အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ နယ္စပ္ ေရႊလီၿမိဳ႕ မွာ ေတြ႔ဆံုၾကဖို႔ မၾကာေသးခင္ကပဲ KIO ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔က ကမ္းလွမ္း လိုက္ပါတယ္။ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္ေတြဘက္က ရွမ္းျပည္နယ္ မူဆယ္ၿမိဳ႕ မွာ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ကမ္းလွမ္း ခ်က္ကို KIO က လက္မခံ ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေရႊလီၿမိဳ႕မွာ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ကို KIO က ေတာင္းဆိုခဲ့တာပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ  ကခ်င္ ျပည္နယ္ အႏွံ႔မွာ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားေနၿပီး ဒီတိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ပူတာအို ဘက္မွာေတာ့ ဆန္ရွားပါးမႈ အခက္အခဲနဲ႔ ႀကံဳေနရ တယ္ လို႔ ေဒသခံေတြ က ေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို မနႏၵာခ်မ္း က ဆက္ေျပာျပေပးပါရွင္။

ေန႔စဥ္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တိုက္ပြဲေတြ ရပ္စဲသြားေရး ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အခုေနာက္ဆံုး KIO ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ကေန တ႐ုတ္ျပည္ နယ္စပ္ ေရႊလီၿမိဳ႕မွာ ေတြ႔မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ တပတ္ထဲမွာပဲ စာေရးကမ္းလွမ္းခဲ့တာပါ။ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ေခါင္းေဆာင္ တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ KIO အၾကား  ဇြန္လကုန္ပိုင္း မွာ ေနာက္ဆံုးေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကၿပီးေတာ့ - ဇူလိုင္လ ထဲမွာ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုဖို႔ စီစဥ္ထားခဲ့ေပမဲ့ တဘက္နဲ႔ တဘက္ ေနရာေရြးခ်ယ္မႈ မေျပလည္ေသးတာေၾကာင့္ အခုထိ ေတြ႔ဆံုႏုိင္ျခင္း မရွိ ျဖစ္ေနရ တာပါ။ KIO ရဲ႕ အခုကမ္းလွမ္းခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြဘက္က တုံ႔ျပန္ခ်က္ကို သိႏုိင္ဖို႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ေပမဲ့ မရခဲ့ပါဘူး။

အရင္ကေတာ့ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကေန ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕မွာနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ မူဆယ္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ေတြ႔ဆံုဖို႔ကို အခု လဆန္းပိုင္းက ကမ္းလွမ္းခဲ့တာရွိေပမဲ့ လံုၿခံဳေရးအေျခအေနေၾကာင့္ KIO ဘက္က လက္မခံခဲ့ပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ဘက္စလံုး ေျပလည္ ႏုိင္ေျခ  ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္ ေရႊလီၿမိဳ႕မွာပဲ ထပ္ၿပီး ေတြ႔ဆံုဖို႔ကို အခုေနာက္ဆံုး KIO ဘက္က ကမ္းလွမ္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ KIO ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးလာနန္ က ေျပာပါတယ္။ ဒီလို တဘက္နဲ႔ တဘက္ ညိႇမရ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းမွာ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနၿပီး အခု ဂ်ဴလိုင္လအတြင္းမွာတင္ တိုက္ပြဲေပါင္း အႀကိမ္ေရ ၈၀ ေက်ာ္ ျဖစ္ ခဲ့တယ္လို႔ KIO က ေျပာပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေနရာညိႇႏိႈင္းမႈ အဆင္ ေျပခဲ့ရင္ေတာ့ ဒီတေခါက္ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါ  တိုက္ပြဲေတြ ေလ်ာ့က်ေရးကိစၥကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ဦးလာနန္ က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ ျပန္ေတြ႔မယ္ဆိုရင္လည္း အဓိကကေတာ့ စစ္ပြဲကို ဘယ္လို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မလဲ.. ႏွစ္ဘက္ နီးနီးကပ္ကပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တပ္ေတြကို ဘယ္လို ခြာျပီးေတာ့ ထားၾကမလဲဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ကို ေဆြးေႏြး ၾကမွာပါ။ က်ေနာ္တို႔  ဦးေအာင္ေသာင္းနဲ႔ ေျပာသြားတဲ့အခါမွာလည္း စစ္ပြဲ အရွိန္ေလွ်ာ့ခ်ေရး ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ကို ေရာက္လာတယ္၊ အဲလို ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ အဲဒီကိစၥ အဲဒီအပိုင္းမွာေတာ့ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ပါ၀င္ရမယ့္ အပိုင္း ျဖစ္လာတယ္၊ အဲလို ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ဦးေအာင္ေသာင္း နဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈက ပ်က္ျပားသြားတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ အခု ဦးေအာင္မင္း နဲ႔ ေတြ႔တယ္၊ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ အလြတ္သေဘာ သံုးၾကိမ္ ေတြ႔ျပီးပါျပီ။ သံုးၾကိမ္ ေတြ႔ျပီးတဲ့အခါမွာ တပ္ေနရာ ခ်ထားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အဲဒီေခါင္းစဥ္ကို ေရာက္လာတယ္၊ အခုလည္း ေတြ႔ဆံုမႈ ကေတာ့ ေနရာ ေရြးခ်ယ္မႈကို အေၾကာင္းျပျပီး တြန္႔ဆုတ္ တြန္႔ဆုတ္ ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရတယ္ဗ်”

အခုလို ကခ်င္ျပည္နယ္ ေနရာအႏွံ႔မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေဒသခံေတြဟာ အိုးအိမ္ လယ္ယာေတြကို စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ အတြက္ လယ္မလုပ္ႏုိင္တာေၾကာင့္ေရာ မိုးရာသီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လမ္းပမ္း ဆက္သြယ္ေရးအခက္အခဲေၾကာင့္ပါ ပူတာအိုဘက္မွာ ဆန္ ျပတ္လတ္မႈ ျပႆနာကို ေဒသခံေတြ ထပ္မံ ႀကံဳေတြ႔ေနရတယ္လို႔ စစ္ေျပးဒုကၡသည္အေရး ကူညီေပးေနတဲ့ ကခ်င္တိုင္းရင္း သူတဦးက ေျပာျပပါတယ္။

“စစ္ေဘးကို တိမ္းေရွာင္ေနရတယ္၊ လယ္မလုပ္ႏိုင္ဘူး၊ ေတာင္ယာ မလုပ္ႏိုင္ဘူး၊ လမ္းပမ္း ဆက္သြယ္ေရး အင္မတန္ ခက္တဲ့ ေနရာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆန္စပါးကေတာ့ ရွားတယ္၊ အခု မိုးရာသီ ျဖစ္ေနျပီ၊ ပူတာအိုဆိုရင္ အေစာၾကီးကို လယ္ လုပ္ရတယ္၊ ေတာင္ယာ လုပ္ရတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အခုဆိုရင္ တိမ္းေရွာင္ေနရတဲ့ လူေတြ မ်ားတဲ့အခါက်ေတာ့ က်မတို႔ဆီမွာက ဆန္စပါးက ဒီႏွစ္ ခက္တယ္ဆိုတာလည္း ေနာက္ႏွစ္ေတြ ပိုခက္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ က်မတို႔ကေတာ့ ျမင္တယ္”

ဒါ့အျပင္ အရင္က က်ပ္ေငြ ၁ ေထာင္ကို ႏို႔ဆီဗူး ၁၀ ရေပမဲ့ အခုဆိုရင္ ဆန္ရွားလို႔ ႏို႔ဆီဗူး ၃ ဗူးေလာက္ပဲ ရေတာ့ၿပီး တခ်ိဳ႕ေနရာမွာဆိုရင္ ဆန္ လံုး၀ မရွိေတာ့တဲ့ အေျခအေနအထိ ျဖစ္ေနတယ္ လို႔လည္း ပူတာအိုၿမိဳ႕ခံတဦးက အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“ ၆ လပိုင္းကတည္းက ျပတ္ေနတာ ပူတာအိုမွာေလ၊ အရင္တုန္းက ေငြ တစ္ေထာင္ဆိုရင္ ႏို႔ဆီဗူး ၁၀ ဗူး၊ ခုဆိုရင္ ၃ဗူးပဲ ရေတာ့လို႔။ ခုက ၇လပိုင္းပဲ ရွိေသးတယ္ေလ၊ ၈ လ၊ ၉လပိုင္းအထိကေတာ့ ပူတာအိုမွာ အဲလိုပဲ ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ၊ ခုလည္းူ ကိုယ့္ဘာသာ ရွာစားၾကတာမွာ၊ ရွိတဲ့သူေတြနဲ႔ မွ်စားေန ၾကရတာ၊ ရွိတာေတာ့ မရွိၾကေတာ့ဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ရွိတာေလးကို အမ်ိဳးေတြ ဒီလိုပဲ မွ်စားၾကရတာပဲ”

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ KIO အဖြဲ႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားေနၿပီး မၾကာခင္  ေအာင္ျမင္ လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္းကို အေမရိကန္-အာဆီယံ စီးပြားေရးႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲမွာ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ KIO နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား ၁၇ ႏွစ္ၾကာ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လကုန္မွာ ပ်က္သြားခဲ့တာပါ။ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာလာၿပီ ျဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ IDP လို႔ေခၚတဲ့ ရြာပုန္းရြာေရွာင္ ဒုကၡသည္ေတြအပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ဒုကၡသည္ဦးေရ ၁ သိန္းေလာက္ရွိသြားၿပီလို႔ ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေဆာင္ရြက္သူေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ တ႐ုတ္နယ္စပ္မွာ ခိုလံႈေနၾကတဲ့ ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေတြကို တ႐ုတ္ အာဏာပိုင္ ေတြက ေျပာင္းေရႊ႕ခိုင္းေနတယ္ လို႔လည္း ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေဆာင္ရြက္သူေတြ က ေျပာျပခဲ့ပါတယ္ရွင္။

http://burmese.voanews.com/content/myanmar-kio-talks-07-24-12/1444519.html

Posted in: ကချင်,တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု,သတင်း