ဥပဒေနှင့်အညီ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့်၊ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခွင့် ရရှိရန် ပြည်သူများက လျှောက်ထားကြသော်လည်း အာဏာပိုင်များက ခွင့်ပြုသည်ထက် ငြင်းပယ်ခြင်းက ပိုများနေကြောင်း၊ ခွင့်ပြုချက် မရပါက တိုင်းအဆင့် အယူခံလွှာ တင်ခွင့်ရှိသည်ဟု နည်းဥပဒေတွင် ပြဌာန်းထားသော်လည်း အယူခံတင်ပုံ အဆင့်များ မပါ၀င်ဘဲ ခွင့်ပြုမိန့်နှင့် ငြင်းပယ်မိန့်သာ ပါရှိနေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံသားအခွင့်အရေး အပြည့်အဝ မရရှိသည့်အတွက် ယင်းဥပဒေပုဒ်မ ၃၅၄ ကို ပြင်ဆင်ပေးရန် လွှတ်တော်သို့ တင်မည်ဖြစ်ကြောင်း တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ကော်မတီအဖွဲ့ဝင် တဦးဖြစ်သူ ဦးသိန်းညွန့်က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ခွင့်ပြုမိန့်ရသော ဆန္ဒထုတ်ဖော်ပွဲများတွင်လည်း တင်ပြထားသည့် လူဦးရေထက် လျော့နည်းသော လူဦးရေကိုသာ ခွင့်ပြုပြီး လူသူမရှိသည့် နေရာများ၌သာ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခွင့် ပြုခြင်း၊ ကြွေးကြော်သံများနှင့် ပတ်သက်၍ တင်းကျပ်သော စည်းကမ်းချက်များ ရှိနေခြင်းတို့ကြောင့် မပြည့်စုံသေးသော ဥပဒေအား ပြင်ဆင်လိုခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
“အဂတိ လိုက်စားမှုတွေကြောင့် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကျော်က ဆန္ဒတွေ ပြန်လည်ထုတ်ဖော် လာမှာကို အာဏာပိုင်တွေက သိပ်ကြောက်နေတယ်။ လူထုဆန္ဒဆိုတာ သူတို့အတွက် နိုင်ငံတော်ကို စိန်ခေါ်တာ၊ တိုက်ခိုက်တာလို့ မြင်နေတုန်းပဲ” ဟု ဦးသိန်းညွန့်က ဆိုသည်။
လူ အင်အားများစွာနှင့် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခွင့် လျှောက်ခဲ့ကြသည့် သာကေတမြို့နယ် ယုဇန စားအုန်းဆီ စက်ရုံမှ အနံ့ဆိိုး ပြဿနာ၊ စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့ ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနေ့ လမ်းလျှောက်ပွဲ၊ ညောင်လေးပင် မြို့နယ်မှ အင်းများအား ဖျက်သိမ်းပေးရန် လယ်သမားများ၏ တောင်းဆိုမှုနှင့် ပန်းတနော်မြို့နယ် တိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ပိုင် အင်းများကြောင့် မြို့သုံးမြို့မှ လယ်သမားများ၏ ဆန္ဒထုတ်ဖော်လိုကြောင်း စာတင်ခြင်းများသည် အယူခံလွှာ အဆင့်အထိ တက်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ် ခံခဲ့ကြရသည်။
ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနေ့က အာဏာပိုင်များ၏ ခွင့်ပြုချက် မရသော်လည်း လမ်းလျှောက် ဆန္ဒဖော်ထုတ်ဖော်ခဲ့မှုကို ဦးဆောင် ပါ၀င်ခဲ့သူ တချို့အား သက်ဆိုင်ရာမြို့နယ် ရဲစခန်းများက ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခွင့်နှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့် ဆိုင်ရာ ဥပဒေ ချိုးဖောက်မှု ပုဒ်မ ၁၈ ဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့ကြသဖြင့် ယခုအခါမှာ ဦးဆောင်သူ ၆ ဦးမှာ ပထမဆုံးအနေဖြင့် တရားရုံးများတွင် တရားရင်ဆိုင် နေကြရသည်။
“ပြည်သူတွေကို ကာကွယ်ဖို့ ထုတ်ထားတဲ့ ဥပဒေတွေက ပြည်သူတွေကိုပြန်ပြီး ဖိနှိပ်နေသလို ဖြစ်နေပြီ။ ဒီဥပဒေကို ကိုင်ပြီးတော့ အာဏာပိုင်တွေဘက်က စိတ်ကြိုက် ငြင်းပယ်ခွင့်ရနေတယ်။ ဒီဥပဒေက အထူးတလည် ရှိနေဖို့ မလိုအပ်ပါဘူး” ဟု ပုဒ်မ ၁၈ ဖြင့် တရား ရင်ဆိုင်နေရသော ကိုမိုဃ်းသွေးက ပြောသည်။
ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေနှင့် နည်းဥပဒေသည် ၆ လကြာ ကွာခြားပြီး ထွက်လာခဲ့ခြင်းကြောင့် ပြည်သူများ အနေဖြင့် ဥပဒေပါ အချက်များအား အပြည့်အဝ နားမလည်နိုင်သေးကြောင်း၊ အခြေခံဥပဒေတွင် ပါသော နိုင်ငံသား အခွင့်အရေးများကို နည်းဥပဒေတွင် ပြန်လည် ကန့်သတ်ထားခြင်း ကဲ့သို့သော ဥပဒေ၏ အားနည်းချက်များလည်း ရှိနေသေးသောကြောင့် ပုဒ်မ ၁ဂ ဖြင့် ပထမဆုံးအကြိမ် တရားစွဲဆို ခံထားရသူများအား ဥပဒေတွင် ပါသော တနှစ်ထက် မပိုသည့် ထောင်ဒဏ် မချမှတ်ဘဲ ကျပ် ၃ သောင်းထက် မပိုသော ငွေဒဏ်ဖြင့်သာ အမှုပြီးဆုံးသွားသင့်ကြောင်း ဦးသိန်းညွန့်က ဆိုသည်။
လွှတ်တော်တွင် ဦးသိန်းညွန့် တင်သွင်းထားသော ရန်ကုန် သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် အတွင်းရှိ အနှေးယာဉ်များအား လိုင်စင်ချပေးရန် အဆိုသည်လည်း တုန့်ပြန်ချက် မရသေးသည့်အတွက် ၎င်းကဦးဆောင်ပြီး အနှေးယာဉ်သမားများ၊ ရပ်ကွက်သားများဖြင့် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း သိရသည်။
အနောက်ပိုင်းခရိုင် ရဲတပ်ဖွဲ့မှူးရုံး ဦးစီး (၁) ဦးမောင်အောင်က “ဆန္ဒပြခွင့် မပေးတာက ကျနော်တို့ ဥပဒေအတိုင်း လုပ်တာပါ။ ဒီပွဲတွေကို ခွင့်ပြုချက်ပေးခြင်း၊ မပေးခြင်းကို နောက်လာမယ့် ပွဲတွေကျရင် စောင့်ကြည့်ကြပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လတ်တလောအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားစီရင်ရေး ဥပဒေများကို ပြန်လည် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် ရန်ကုန်မြို့ အတွင်းရှိ အချုပ်ခန်းနှင့် တရားရုံးများအား တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ကော်မတီက လိုက်လံ စစ်ဆေး နေသည့်အတွက် တရားရုံးများရှိ တရားခွင်များ၌ တရားသူကြီးများ ရုံးထိုင်ချိန် မှန်လာကြောင်းနှင့် လာဘ်စားမှုကြောင့် နာမည်ထွက်သည့် တရားခွင် စာရေးများအား နေရာအပြောင်းအရွှေ့များ ရှိနေကြောင်း သိရသည်။
ကော်မတီအနေဖြင့် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခွင့် မရခဲ့သည့် လူထု၏ တိုင်ကြားစာများကို စုဆောင်းနေပြီး လွှတ်တော်တွင် ယင်းစာများနှင့်တကွ တင်ပြသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
http://burma.irrawaddy.org/archives/22620